Փաշինյանի-Ադրբեջան Հարաբերությունները. Իշխան Սաղաթելյանի Վերլուծությունը

Kenji Nakamura

less than a minute read

Post on May 06, 2025

4.1

Share

Բանակցային գործընթացը և դրա արդյունքները

Փաշինյանի ղեկավարության տարիներին Հայաստանը և Ադրբեջանը ներգրավված են եղել բանակցությունների մեջ՝ Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի կարգավորման նպատակով։ Բանակցությունները, սակայն, ունեցել են իրենց բարձր և ցածր կետերը։

• Բանակցությունների փուլերը և դրանց հաջողությունները/ձախողությունները: Բանակցությունները կարելի է բաժանել մի քանի փուլերի՝ սկսած 2018 թվականից, որոնցից ոմանք ավելի արդյունավետ են եղել, քան մյուսները։ Օրինակ, 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո ստորագրված եռակողմ հայտարարությունը նշանավորեց որոշակի առաջընթաց, բայց միաժամանակ հանգեցրեց լարվածության նոր փուլի։

• Եռակողմ համաձայնագրերը և դրանց իրականացումը: Եռակողմ համաձայնագրերը, որոնցում մասնակցում են Հայաստանը, Ադրբեջանը և Ռուսաստանը, կարևոր դեր են խաղում բանակցային գործընթացում։ Սակայն, դրանց լիարժեք իրականացումը շարունակում է լինել բարդ հարց։

• Կոնկրետ օրինակներ բանակցություններից, կարևոր պահեր: Կարևոր պահերից էին 2021 թվականի նոյեմբերին Մոսկվայում կայացած հանդիպումները, ինչպես նաև նախկին հանդիպումները նախագահ Պուտինի մասնակցությամբ։ Այս հանդիպումների արդյունքները բավականին շերտավոր էին։

Լարվածության պատճառները և դրանց վերլուծությունը

Հայ-ադրբեջանական հարաբերությունները բարդ և լարված են մնում հակամարտության պատմության և անլուծ հարցերի պատճառով։

• Հակամարտության պատմությունը և դրա վերլուծությունը: Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդիրը ունի երկար և բարդ պատմություն, որը արմատ ունի Խորհրդային Միության դարաշրջանում։

• Մնացած հարցերը՝ սահմանազատումը, գերիների վերադարձը, շրջապատի հարցերը: 2020 թվականի պատերազմից հետո մնացել են անլուծ հարցեր, ինչպիսիք են՝ հայ-ադրբեջանական սահմանի նշումը, հայկական գերիների և պատանդների վերադարձը և շրջապատի հարցերը։

• Ադրբեջանի պահանջները և Հայաստանի պատասխանները: Ադրբեջանը պահանջում է Հայաստանի կողմից իր տարածքային ամբողջականության ճանաչումը։ Հայաստանը փորձում է գտնել համաձայնության ճանապարհներ։

• Իշխան Սաղաթելյանի մեկնաբանությունները լարվածության պատճառների շուրջ: Իշխան Սաղաթելյանի վերլուծությունները կարևոր են հասկանալու հակամարտության գործոնները և լարվածության պատճառները։

Հնարավոր համագործակցության ճանապարհները

Չնայած լարված հարաբերություններին, կան հնարավորություններ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև համագործակցության զարգացման համար։

• Տնտեսական համագործակցության հնարավորությունները: Տարածաշրջանային տնտեսական համագործակցությունը կարող է բարելավել երկու երկրների տնտեսական իրավիճակը։

• Մշակութային կապերի զարգացումը: Մշակութային փոխանակումը կարող է նպաստել համընդհանուր հասկանալուն և հաշտեցմանը։

• Եվրոպական միության միջնորդությունը: Եվրոպական Միությունը ակտիվ միջնորդ է հակամարտության կարգավորման գործում։

• Ռուսաստանի դերը հարաբերություններում: Ռուսաստանը շարունակում է մեծ դեր ունենալ հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում։

• Իշխան Սաղաթելյանի առաջարկները համագործակցության վերաբերյալ: Իշխան Սաղաթելյանը նաև առաջարկել է համագործակցության մեխանիզմներ։

Եզրակացություն

Հոդվածը վերլուծել է Նիկոլ Փաշինյանի ղեկավարության տարիներին Հայաստանի և Ադրբեջանի հարաբերությունները, հատկապես Իշխան Սաղաթելյանի վերլուծությունների հիման վրա։ Մենք քննարկեցինք բանակցությունների գործընթացը, լարվածության պատճառները և հնարավոր համագործակցության ճանապարհները։ Այս հարցը շարունակում է մնալ կարևոր և պահանջում է շարունակական քննարկում և լուծում։ Հետևեք մեր հրապարակումներին՝ լինելու տեղյակ «Փաշինյանի-Ադրբեջան հարաբերությունները» վերաբերյալ ամենակարևոր զարգացումների շուրջ և ավելի լավ հասկանալու Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների համառոտ վերլուծությունը։